به گزارش عصرتحلیل ،رشد تحقیقات علوم پزشکی در چند سال اخیر با دو پدیده مهم انقلابگونه همراه شده است. اول فناوری های تولید سریع و ارزان حجم زیاد داده (فناوریهای پربرونداد) یا کلانداده مرتبط با سلامت، که منجر به انقلاب اُمیکس و سایر انواع کلانداده مرتبط شده است. دوم دانش و ابزار تحلیل پرتوان انواع کلانداده شامل طیف وسیعی از روشهای آماری و الگوریتمهای ریاضی و هوش مصنوعی. تلاقی زمانی دو پدیده انقلابگونه فوق، نویددهنده دگرگونی چارچوبهای نظری و عملی علوم زیستپزشکی است که از آن به عنوان جابجایی پارادایم در علوم زیستپزشکی یاد میکنند، به گونهای که استفاده از روشهای پیشرفته بیوانفورماتیکی و هوش مصنوعی در علوم پزشکی، نه به عنوان یک فعالیت لوکس، بلکه به عنوان یک ضرورت اجتنابناپذیر در گذار از زیستشناسی کلاسیک به زیستشناسی مدرن ضروری مینماید.
در همین راستا، پژوهشگران جوان گروه بیوانفورماتیک دانشگاه علوم پزشکی اصفهان موفق شدند با به کارگیری روشهای پیشرفته بیوانفورماتیک در تحلیل کلانداده (Big Data) مرتبط با عوامل ژنتیک انسانی مستعد کننده بیماری کرونا، هدف داروئی جدیدی برای بیماری کرونا شناسائی و معرفی کنند. این پژوهشگران نخبه با استفاده از روشمندی بسیار جدید «تصادفیسازی مندلی» (Mendelian Randomization, MR) که اساساً مشابه روشمندی کارآزمایی بالینی تصادفی (Randomized Clinical Trial, RCT) میباشد، به غربال طیفی از سایتوکاینها و بررسی ارتباط علیّتی آنها با شدّت بیماری کووید پرداختند. در این تحقیق مرزدانشی، با بررسی عوامل ژنتیک بیماری کرونا در بیش از ۴۰۰۰ بیمار کرونای بستری یا فوت شده، هدف درمانی جدیدی برای افراد مستعد ابتلا به کرونای شدید پیشنهاد شد. بر اساس یافتههای این مطالعه، سرشت ژنتیک برخی افراد، سطح بالاتر اینترلوکین ۱۳ (Interleukin 13) در مقایسه با متوسّط جمعیّت را باعث میشود و همین افراد، بیش از سایرین در معرض ابتلا به فرم شدید بیماری کووید هستند. از آنجا که ارتباط کشف شده بین سطح اینترلوکین ۱۳ و شدّت بیماری کووید، نه از نوع ارتباط ساده آماری، بلکه از نوع ارتباط علیّتی است، لذا استفاده از داروهای کاهش دهنده اینترلوکین ۱۳ در کنترل موارد شدید کرونا امیدوار کننده خواهند بود.
نتایج این پژوهش مرزدانشی در شماره سپتامبر ۲۰۲۲ مجله معتبر Journal of Infection که دارای ضریب تاثیر (Impact Factor) بیش از ۳۸ است به چاپ رسیده است. نویسنده اول و نویسنده مسئول این پژوهش بینالمللی، هردو از پژوهشگران گروه بیوانفورماتیک دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هستند.
انتهای پیام/