به گزارش عصر تحلیل، عودلاجان یکی از قدیمی‌ترین محلههای تهران است، محلهای که میگویند از وقتی تهران دهی کوچک بوده، جزئی از آن بوده و حالا هم اگرچه فراموش شده و مهجور است، اما هنوز بخشی از این شهرِشلوغ و پرآشوب محسوب می‌شود. عودلاجان شبیه پدربزرگ یا مادربزرگی پیر و خمیده است که دیگر توان ایستادنش نیست و دست بر عصا با قدی خمیده راه میرود و ذهنش گنجینهی خاطرات و دلش پر از مهر و شور است و هر روز عصر چشم انتظار کسی است تا صدای تنهاییاش را بشکند و دلش را به آوایی خوش کند.
روز تعطیل به زیارت عودلاجان بروید
اگر شما هم میخواهید مهمان این محله قدیمی شوید و پای خاطراتش بنشینید و به تهران قدیم سفر کنید، در ادامه برنامهی یک پیاده‌‌گردی به شما پیشنهاد می‌شود که اگر عاشق محلههای قدیمی باشید، جز لذتی عمیق عایدتان نخواهد شد.برنامه زیر برای دو روز طراحی شده، اما شما با حذف برخی مکانها می‌توانید آن را در یک صبح و بعد از ظهر اجرا کنید. بهتر است روز غیر تعطیل را برای گشت و گذار در این محلات انتخاب کنید تا حس و حالِ زنده و پر شورش را ببینید. موقعیت مکانی نقاط اشاره شده در آخر مطلب در نقشه گوگل مشخص شده است و شما به راحتی می‌توانید با یک گوشی هوشمند عودلاجان را مثل کف دستان بشناسید و از دیدنی‌های آن لذت ببرید.
روز اول: دخیل بستن به ضریح امام زاده یحیی
عودلاجان در واقع محلهای در سمتِ چپ و راست خیابان مصطفی خمینی است، بخش غربی آن بخش مسلماننشین است که در دوره قاجار و پهلوی بیشتر محل زندگی چهرههای مذهبی چون مدرس و یا افراد دولتی چون قوامالدوله بوده، بخش شرقی هم بیشتر یهودی نشین بوده و شامل خانهها، کنیسهها و مغازههای یهودیهای تهران میشده که هنوز هم برخی از این افراد ساکن محلهی عودلاجان اند. روز اول را می‌توانید با عودلاجان شرقی شروع کنید که از بالای چهار راه سیروس آغاز می شود.با ورود به محله عودلاجان انگار به تهران قدیم می‌روید، خیابان‌های باریک، کوچههای تنگ، درهای قدیمی و حتی آدمهایی که انگار بخشی از همین قدمت‌اند و تاریخ این محله در آنها هم هست. اگرچه دیگر این محله، محل زندگی اعیان و اشراف نیست و بخشی از ساکنان این محله از مهاجران افغاناند، اما هنوز این کوچهها ساکنان قدیمی هم دارد.یکی از اولین مکانهایی که میتوان در این بخش از عودلاجان دید، بقعه «امام زاده یحیی» است؛ بنای امام زاده یحیی خیلی بزرگ نیست، اما فضای دلنشین و دنجی دارد که در میانه حیاط نسبتا بزرگی قرار گرفته و چون ساخت آن به دوران مغولها میرسد، گنبدی مخروطی و بلند دارد که کاشی کاری هم شده است، قبل از ادامه پیاده‌روی خود، به زیارت بروید و حتی به ضریح‌اش دخیل ببندید.«خانه مدرس» یکی دیگر از جاذبه های این محله است که تبدیل به موزهای بسیار جالب شده است، این موزه که در واقع بخشی از آن دالقرآن است، حوض آبی و کوچک و درهای قدیمی زیبایی دارد و حیاط آن هم مسقف است. این موزه بخشی از تاریخ دوران قاجار را روایت و شما را با آن همراه میکند. در این موزه مجسمه ی مدرس و برخی دیگر ار رجل سیاسی ساخته شده و شما گویی شاهد گفت و گو بخشی از جلسه مهم و سیاسی آنها هستید.
خانه موزه تهران قدیم
«سرای کاظمی» یا «خانه موزه تهران قدیم» یکی از دیدنیترین جاذبههای محله عودلاجان است؛ این خانه در کوچه ابوالقاسم شیرازی قرار دارد و خانهای بزرگ با معماری منحصر به فرد و زیباست. در این خانه موزه مشاغل مختلف تهران قدیم با عروسک‌هایی از صاحبان این مشاغل به تصویر کشیده شده و آدم را به گذشتههای دور میبرد.
گویا صاحب این خانه از اصطبلداران شاهی دربار ناصرالدینشاه بوده و بعد از سوی نوادگان او وقف می‌شود؛ بخشی از خانه تخریب شده و آنچه باقی مانده، شاه‌نشین خانه است که ارسیهایی با پنجره‌های رنگین و ایوانی بزرگ و درهای منبت کاری شده زیبا دارد.احتمالا بعد از این همه پیاده‌روی گشت و گذار حالا حسابی گرسنه هستید. تقریبا روبروی سرای کاظمی یک کبابی قرار دارد که میگویند بیش از صدسال قدمت دارد و قدیمی‌ترین کبابی تهران است؛ بنابراین کباب خوردن در این رستوران قدیمی را از دست ندهید.بعد از صرف نهار پیاده روی را ادامه بدهید تا به «خانه دبیرالملک» یکی از زیباترین خانههای قدیمی عودلاجان برسید. خانهای با حیاط بزرگ و معماری بسیار فاخر و هنرمندانه. دبیرالملک از کارگزاران دولتی در دربار قاجار بوده و حالا خانه زیبای او، بخشی از تاریخ تهران است. برای ورود به حیاط این خانه قاجاری باید از در فلزی زیبا و چند پله عبور کنید تا پا بر حیاط بگذارید و از کنار حوض چارگوش بگذرید. عمارت، ایوانی بزرگ و ستونهای گچبری شده دارد و برای ورود به آن باید از پله هایی که در دو سوی ایوان هست، بالا رفت و از کنار ارسی های زیبا با پنجره‌های هلالی عبور کرد. این خانه چندین اتاق، زیرزمین و حمامی بزرگ دارد و لوکیشن فیلم «روزگار غریب» هم بوده است.«خانه مهرانگیز کامبیز» از نوادگان قاجار یکی دیگر از خانههای زیبا و کهن این محله است، این خانه هم حوضی بزرگ در میان حیاط دارد وایوان بزرگش راه به مهمانخانه میبرد. در دوسوی ایوان، زیرزمین قرار دارد. این خانه لوکیشن فیلم خاطرهانگیز «پدر سالار» بوده و حالا خانه فرهنگ محله امام زاده یحیی است.در پیاده روی خود دیدنِ «گذر امامزاده یحیی» را از دست ندهید، قبل از گذر «حمام نواب» قرار دارد که حمام مخصوص سارا سلطان خاتون و سارا حاجر خاتون دختران نواب نامی بوده که حالا نیستند و حمام قاجریشان تبدیل به مرکز صنایع دستی شده است. بعد از دیدن این حمام به بازار قدیمی امام زاده یحیی میرسید که انگار خودِ تهران قدیم است، گذر امام زاده یحیی هشتی منحصر به فردی دارد و پر است از مغازههای کوچکِ تنگِ هم که صبح و عصر زنان با چادرهای گُل گُلی و زنبیل به دست میآیند خرید و از مغازههای قدیمی با روحیه کاسبهای لوطی خرید میکنند و به خانه میروند.این گذر و همچنین حمام نواب لوکیشن فیلم معروف «قیصرِ» مسعود کیمیایی هم بودهاند؛ فیلمی که تب و تابهای زندگی در عودلاجان را به تصویر میکشید.
روز دوم: در جستجوی کنیسه قدیمی
روز دوم پیاده‌‌گردی را به بخش غربی عودلاجان که قبلا محله کلیمی‌های تهران بوده اختصاص بدهید، این محله زمانی بخش بزرگی از کلیمی‌های تهران را گرد هم آورده بود و گویا کلیمیها به این محله «سرچال» میگفتهاند.زرتشتیها هم از ساکنان این محله بودهاند اما حالا بخش زیادی از زرتشتیها و کلیمیها خانههای قاجاری این محله را ترک کردهاند و خانههایشان بدل به کارگاههای تولید کفش و کیف و لباس شده است.اما هنوز این محله، کوچههای باریکش و بوی دیوارهای کاهگلی‌اش حس عجیبی به آدم میدهند و گشت و گذار در آنها انگار سفر به گذشته است. بخش بزرگی از دیدنی‌های این بخش از عودلاجان را باید خودتان کشف کنید و در کوچه پس کوچههایش گم شوید و به آوای دیوارها و پنجرهها و درها گوش بدهید و تصویر گذشته آن را در ذهن خود زنده کنید و صدای پای رهگذران و بوق دوچرخه سواران این محله اعیانی را بشنوید، محلهای که حالا از اسب شاید ولی از اصل نیفتاده است.یکی از دیدنی های این محله کنیسه «عزرا یعقوب» است که از تاجران یهودی این منطقه بوده و این کنیسه را وقف همکیشانش کرده است؛ این کنیسه زیبا ثبت ملی شده اما برای بازدید از آن روش خاص خودش را دارد، سرایدار خانه زن و مرد مسنی هستند که در به روی هرکسی نمیگشایند. اما اگر علاقهمندی خود را به دیدار از کنیسه نشان بدهید و خوش شانس باشید، شانس دیدارِ این کنیسه قدیمی را مییابید.«بازارچه عودلاجان» نخستین بازارچه دائمی صنایع دستی است که ۵۰ مغازه دارد و به تازگی مرمت شده است. این بازارچه زیبا پر است از کاسبهای قدیمی و خوشرو با انوتع صنایع دستی زیبای ایرانی، گشت و گذار در این بازارچه قیدیمی و گشتن در مغازههای آن را از دست ندهید.
سفره خانه سنتی طهرون قدیم
حالا بعد از این همه پیاده روی حتما حسابی گرسنهاید، پیشنهاد روز دوم تهرانگردی شما، رفتن به تیمچه اکبریان و «سفره خانه سنتی طهرون قدیم» است. این تیمچه اولین بانک رهنی ایران است که بیش از ۲۳۰ سال سابقه دارد و در واقع افراد بابت رهن اشیاء قیمتی خود پولی را به عنوان وام دریافت میکردند. اما حالا خبری از داد و ستد در اینجا نیست و هرچه هست، بوی غذاست و دلبری طعمها. این تیمچه آشپزخانهای با وسایل قدیمی، راستهای با حوضی در میان و حجرههای کوچک دارد که می‌توانید آنجا بشینید و غذا سفارش دهید. در این سفره خانه گزینه‌های متفاوتی برای سفارش دادن دارید، اما بیشتر مشتریان دیزی این رستوران را ترجیح میدهند.گشت و گذار در عودلاجان زیبا را ادامه دهید و تصویر خانههای رو به خرابیاش را در ذهن ثبت کنید، چون معلوم نیست سرنوشت این خانه ها فردا چه باشد.
انتهای پیام/
