مهران ابوطالبی|عصرتحلیل :بخشی از مردم فقط آب را می بینند و از آن استفاده می کنند و این باعث می شود که چیز زیادی در باره آن ندانند بی اعتمادی و نگرانی بخشی از جامعه نسبت به سیستم های مدرن تصفیه آب و دغدغه در مورد کیفیت و ایمنی آب های لوله کشی ناشی از عدم آگاهی در مورد آب است.این گروه از مردم تصور و درک درستی از فرایندهای دخیل در تولید آب ندارند و عدم دانش کافی و استناد به تعدادی از گزارش های نادرست در شبکه های اجتماعی به این موضوع کمک می کند.به عنوان مثال، در سبک زندگی در گذشته آنها مجبور بودند روش های دقیقی را برای به دست آوردن آب تمیز از رودخانه ها ،که غالبا هنگام باران گل آلود بودند دنبال نمایند ویا در نقاط مختلف ایران برای برداشت آب به قنات ها یا چاه های آب مراجعه کنند. با این حال، هنگامی که جوامع با ورود سیستم های مدرن آب رسانی شروع به رها شدن از شر چنین ملاحظاتی کردند ، دیگر مجبور به فکر کردن درباره آب و نحوه تامین آن نبودند. می توان گفت یکی از خصلت های سیستم های مدرن آب رسانی کاهش توجه مردم به فرایندهای تولید و استحصال آب است.
برای بهبود وضعیت آب و برقراری توسعه پایدار متقابل بین انسان و محیط زیست،باید به یک پارادایم جدید فکر کنیم ،که به حداقل انرژی ، هزینه و تلاش نیاز داشته و متناسب با محیط محلی باشد. بر این اساس مفهوم سواد آبی به عنوان یک پارادایم جدید در ادبیات مدیریت مصرف آب مطرح شده است. بروز خشکسالی های پی در پی و تغییرات اقلیمی در سال های اخیر، آب را در کانون توجهات جهانی قرار داده و از این رو برای درک شرایط و تسلط بر محیط اجتماعی و غلبه بر کم آبی داشتن سواد آبی یک ضرورت اساسی می باشد.
سواد آبی از رویکردهای نوین آگاه سازی و اطلاع رسانی به افکار عمومی در خصوص فرایندهای تولید و استحصال آب است. متولیان حوزه آب می بایست با درک موضوع مهم سواد آبی در جهت عمل به مسئولیت های اجتماعی و بنیان نهادن روش های جدید برای ایجاد تغییرات رفتاری مناسب در موضوع مدیریت مصرف بهینه آب ، راهبرد توسعه سواد آبی را در بین شهروندان برنامه ریزی و هدایت کنند.
سواد آبی یک روش و مفهوم مرتبط با توسعه پایدار است و به منزله توانایی احساس شناخت نسبت به آب تعریف می شود و به سه دسته سواد عملی ، حیاتی و اجتماعی تقسیم می شود. در سواد عملی، آب سالم یک موضوع مهم برای زندگی است و ضرورتا باید از سالم بودن آب اطمینان حاصل شود. سواد عملی یعنی داشتن دانش برای اطمینان از میزان حیاتی بودن آب و کیفیت آب است که برای بقای انسان ضروری می باشد. سوادآموزی عملی دربردارنده جنبه هایی از قبیل دانستن در خصوص مضرات نوشیدن آب غیر بهداشتی و درک اهمیت توجه به نظافت شخصی می شود. در سواد حیاتی، به دنبال توانایی استفاده عاقلانه از آب در فضای خانه و محیط اجتماعی هستیم .این امر برای اطمینان از تأمین کیفیت آب لازم است؛ به طوری که به اندازه کافی برای همه آب سالم وجود داشته باشد. به عنوان مثال ، اگر مردم از آب خاکستری استفاده می کنند ، از سواد حیاتی بهره می گیرند. در سواد آب اجتماعی، به دنبال یافتن راه حل های بهینه در مورد مسائل آب در جامعه مدرن همراه با مسئولیت پذیری و تصمیم گیری مناسب برای جامعه هستیم. سواد آب اجتماعی توجه به دیدگاه های سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، فناوری و محیط زیست در موضوع آب است. توانایی شهروندان برای نظارت بر مدیریت منابع آب و ارائه راهکارهایی برای پیشرفت های عملی در مورد منابع آب ، تصفیه و توزیع آب وتصفیه پساب از جنبه های مهم سواد آب اجتماعی است .
متولیان و کارشناسان آب باید با ارائه دقیق اطلاعات به شهروندان ضمن افزایش سواد آبی باعث افزایش اعتماد عمومی به کیفیت بهداشتی آب شوند. سواد آبی به ما امکان ارزیابی مجدد سیستم های محلی و شیوه های استفاده از آب را می دهد. هر منطقه و هر شهر سبک زندگی متفاوتی دارند و این سبک زندگی متناسب با منابع موجود ، از جمله منابع آب ، شرایط آب و هوا ، و ویژگی جغرافیایی منطقه است. از طریق این سبک زندگی ساکنان مناطق سواد آبی خود را به طور طبیعی کسب می کنند. با توسعه شهرنشینی ، نوسازی و ساخت سیستم های مدرن، سواد آبی روشی مطمئن برای آگاهی بخشی به فرایندهای تولید و ایجاد مسئولیت پذیری اجتماعی در بین مردم جهت مدیریت مصرف صحیح آب است. در قرن بیست و یکم با در نظر گرفتن احترام به تنوع های فرهنگی و قومی باید سیاست های افزایش سواد آبی را بر مبنای منطقه و محل سکونت شهروندان دنبال نمود.
انتهای پیام/
