داوود شیخ جبلی – عصر تحلیل: پس از هفته ها تبلیغات و کارزارهای انتخاباتی در ایالات متحده آمریکا بالاخره در روز ۷ نوامبر ۲۰۲۰ مصادف با ۱۷ آبان ۱۳۹۹ با کسب ۲۹۰ رای الکترال در برابر تنها ۲۱۴ رای دونالد ترامپ، به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهوری آمریکا انتخاب شد و خانم کامالا هریس نیز به عنوان اولین زن، به عنوان معاون رئیس جمهوری این کشور برگزیده شد.
انتخابات ۲۰۲۰آمریکا این بار نه تنها برای آمریکا مورد اهمیت بود بلکه به نوعی قشر کثیری از مردم عادی و حتی سیاستمدارن لحظه به لحظه آن را دنبال می کردند. انتخاباتی که به باور برخی از تحلیلگران سیاسی در صورت انتخاب هر کدام از دو نامزد ( دونالد ترامپ و جو بایدن ) می توانست تبعات مثبت و منفی در سرنوشت سیاسی و اقتصادی دنیا بخصوص کشور های آسیایی خاور میانه به دنبال داشته باشد.
قیمت ارز اسیر بازی های سیاسی
یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین واکنش های اقتصادی در جهان بخصوص ایران تاسی پذیری قیمت ارز از روند انتخابات در آمریکا بود که تاثیر بسزایی در معادلات اقتصادی این روزها به همراه داشت.
از شبهاتی که اکثر مردم بخصوص قشر عوام جامعه به دنبال پاسخی برای آن بودند تاثیر پذیری انتخابات آمریکا بر قیمت ارز بخصوص دلار بود که تقریبا روزهای بی ثبات را مهمان بازار کرد. روزهایی که چهار راه استانبول مملو از فروشندگان و خریداران ارز بود اما خرید و فروش قابل توجهی در آن صورت نمی گرفت.
متاسفانه یکی از مولفه های انتخابات آمریکا که سال های سال اقتصاد جهان را درگیر خود کرده است تاثیرگذاری بر قیمت ارز بخصوص دلار بوده که به دنبال آن قیمت کالا و اجناس را دچار تزلزل می کند اما این مساله در کشورهای آسیایی بخصوص ایران بازتاب گسترده ایی به همراه داشت تا جایی که شاهد رشد نجومی قیمت کالاهای اساسی همچنین طلا و ارز بدون هیچ پشتوانه ایی بودیم .
اقتصاد ایران در دست آمریکا یا سودجویان اقتصادی؟!
« آیا قیمت ارز واقعا به التهابات و یا تغییرات سیاسی آمریکا بستگی دارد؟» این سوالی است که اذهان قشر کثیری از مردم ایران را به خود درگیر کرده است به طوریکه نوسانات اخیر را ناشی از تغییرات سیاسی احتمالی در آمریکا می دانستند. اما می توان باور داشت که تغییرات سیاسی تا حدی در نوسانات و التهابات بازار ایران تاثیر دارد اما آن سوی پرده شاهد حضور متخلفان و سودجویان اقتصادی هستیم که با سو استفاده از التهابات اخیر و جو روانی بازار دست به احتکار یا فروش های بی پایه و اساس با ضابطه های غیر قانونی می زنند.
به عنوان مثال می توان به برخی کمبودهای اجناس به خصوص کالاهای اساسی در روزهای اخیر اشاره کرد که کمترین ارتباط با بازار ارز در تولید و عرضه دارد به طوریکه مواد اولیه آن از داخل تامین می شود اما سیاست قیمت گذاری یا عرضه در بازار تاثیر پذیر از افکار سودجویان به بهانه التهابات بین المللی است.
تاثیر سیاست های آمریکا بر آینده ایران
برخی از کارشناسان سیاسی بر این باورند که سیاستهای جو بایدن به عنوان نماینده دموکراتهای آمریکا در کاخ سفید نشات گرفته از باراک اوباما رئیس جمهور پیشین آمریکا خواهد بود و در قبال سیاستهای ایران واکنش های بهتری نسبت به دونالد ترامپ نشان خواهد داد. البته در این خصوص نظریه ها بر پایه حدس و گمان یا صحبت های پیش از انتخابات جو بایدن مطرح شده است و بایستی تا طرح و پیاده سازی سیاست های رئیس جمهور جدید آمریکا صبر کرد.
پایان پوپولیست و ظهور مجدد مکتب تغییرات
در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما نیز تحریم هایی علیه ایران وضع شد و حتی در برخی از موارد به اجماع جهانی علیه ایران رسیدند اما با وجود برجام وضعیت بهتر شد تا اینکه در دوره دونالد ترامپ این توافق زیر پا گذاشته شد و ایران تنش های اقتصادی متعددی را در حوزه های مختلف تجربه کرد.
حضور حزب دموکرات به عنوان حزب مخالف جمهوری خواهان در دولت آینده چندان خالی از فایده نیست و می توان به روزهای بهتر در اقتصاد با کمترین تنش های اقتصادی امیدوار بود. البته این نظریه ایی است که هنوز به مرز عمل نرسیده و همچنان التهابات و تنش های فراوانی در فضای اقتصادی این روزهای ایران شاهد هستیم.
متاسفانه پیامدهای گذشته دولت های قبلی در قبال سیاست های ایران آثار مخربی بر پیکره اقتصاد ایران بر جای گذاشته است و حضور رئیس جمهور جدید آمریکا به تنهایی چاره ساز این مشکلات نیست زیرا عدم وفای به عهد از گذشته تا کنون یکی از خصیصه های دولت آمریکا از سوی برخی از سیاستمداران بوده تا جاییکه سیاست های از پیش نوشته آمریکا در قبال ایران دردوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ بیش از دوره های گذشته تبلور پیدا کرد.
آمریکا بر مدار سیاستمدار یا سیاست از پیش تعین شده؟
در گزارشی جامع و کامل نمی توان به این باور رسید که سیاست های آمریکا یک قانون نوشته شده است یا اینکه رئیس جمهور به عنوان رئیس اجرایی سیاست ها خود در آن نقش دارد. تحولات اخیر در دنیا که به واسطه حضور دونالد ترامپ ایجاد شد واکنش های منفی را از سوی دولت های مختلف از جمله اروپایی و آسیایی به همراه داشت که در نمونه بارز می توان به جنگ افروزی برخی از دولت ها به واسطه حمایت آمریکا اشاره کرد.
آیا اینکه سیاستهای آمریکا نشات گرفته از تفکر سیاستمداران آن کشور است یا بر پایه سیاست های از پیش تعین شده است این موضوع مساله ایی است که هنوز در پرده ایی از ابهام باقی مانده است اما مهمترین نکته در این میان انتخاب جو بایدن به عنوان رئیس جمهور آینده ایالات متحده آمریکا و حمایت اکثر سیاستمدارن این کشور بخصوص برخی از افراد سرشناس حزب جمهوری خواه است که نشان از بیراهه رفتن دولت گذشته آمریکا در خصوص مسائل اقتصادی و سیاسی دارد.
پیام های تبریک زود هنگام روسای کشورهای مطرح دنیا از جمله کشورهای اروپایی و آسیایی نیز مصداقی بر صحت این ادعا است زیرا دونالد ترامپ به عنوان نماینده کشور آمریکا و حتی به عنوان یک کشور ابر قدرت نتوانست آنطور که باید تعاملات سازنده و پایداری با جهان برقرار کند.
و اما اقتصاد ایران…
با تحقیقات به عمل آمده و مشاهده تغییرات و نوسانات بازار در بخش اجناس و کالاهای مختلف می توان به این باور رسید که تحولات سیاسی تاثیر بسزایی در نرخ اجناس بخصوص کالا های اساسی همچنین طلا و ارز دارد اما این اثرات تنها در مقاطع مختلف همانند انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا پیش می آید اما نباید از این نکته غافل ماند که نوسانات بازار و رشد نجومی قیمت ها در بازار ایران جدایی از تحولات جهانی از سیاست های داخلی بخصوص سودجویی های اقتصادی توسط برخی از فعالان و یا بنگاه
های اقتصادی نشات می گیرد.
برخی از کارشناسان بر این باورند تب افزایش قیمت ها ریشه داخلی دارد و تا حدی متاسی از تحولات جهانی است زیرا میزان تولید و عرضه کالا، استقبال بیش از مرسوم از کالاهای لوکس، عدم ارائه محصولات با کیفیت در بخش کالاهای اساسی و قیمت گذاری های بی پایه و اساس دلیل اصلی آشفتگی های این روزهای بازار ایران است.
انتهای پیام/
